راسل و خطا در نقل و نقد فلسفه دكارت‏

راسل اين‏گونه فلسفه دكارت را نقل مى‏كند(132) كه دكارت مى‏گويد: «من مى‏انديشم، پس هستم.»
سپس جمله دكارت را اين طور توضيح مى‏دهد: «آن منى كه وجودش اثبات شد، از اين امر استنباط شد كه مى‏انديشم.»
سپس راسل با عبارات زير به نقد فلسفه دكارت مى‏پردازد: در اينجا استعمال ضمير اول شخص مفرد، جايز نيست.
دكارت مى‏بايست صورت نهايى مقدمه خود را بدين شكل بيان كند كه انديشه‏هايى هستند.
ضمير اول شخص از لحاظ دستور زبان، آسانتر در جمله قرار مى‏گيرد؛ امّا دلالت بر معلومى ندارد.
وقتى دكارت مى‏گويد: من چيزى هستم كه مى‏انديشد، ديگر دارد همان دستگاه مقولات را كه از فلسفه مَدْرسى به ارث برده است، به طور غير انتقادى به كار مى‏بندد.
دكارت در هيچ جا اثبات نمى‏كند كه انديشه به انديشنده‏اى هم نياز دارد...».

بررسی و نقد علم جدید از منظر فلسفه و دین

چکیده: علم جدید که اصطلاحا به علوم پس از قرن هفدهم میلادی و انقلاب علمی، اطلاق می شود یک نظام فکری شناختی است که هرچند امروزه پس از تحولات گسترده اوایل قرن بیستم در فیزیک رفت و آمد نظریه ها و گسترش بررسیهای فلسفی پیرامون آن جایگاه و ارزش معرفتی دستاوردهایش تغییر کرده است اما همچنان به مدد فناوری بر آمده از آن و ارتباط تنگاتنگش با زندگی مردم و نیز گسترش چشمگیر آموزش و پژوهش حول محور این علم یک رکن اساسی هستی شناسی و جهان بینی انسان معاصر محسوب می شود. هدف از این رساله بررسی اجمالی برخی ویژگیهای مهم این رویکرد علمی به طبیعت و به دنبال آن شناسایی نقاط ضعف و محدودیتهای آن به منظور شناخت ارزش و جایگاه معرفتی دستاوردهای آن است. البته باید توجه داشت که علم یک فعالیت انسانی است و نمی توان آن را مستقل از آراء و اقوال دانشمندان و نیز اثرات واقعی و عینی اش بر اندیشه انسانها در نظر گرفت و ما نیز در این رساله از همین علم سخن می گوییم. نقادی مجزای هر یک از ویژگیهای مهم علم جدید یعنی: کمیت گرایی نفی تبیینهای غایی، تجربه گرایی، تحویل گرایی و اکتفاء بشر به دانش تجری که با استفاده از مقایسه های تاریخی و جستجو در آرا و روشهای مهمترین چهره های موثر در تکوین علم جدید استخراج شده اند سبب جلوگیری از کلی گویی و انتساب معضلات غیرواقعی به علم و تکنولوژی جدید می شود علاوه بر آنکه به ما کمک می کند تا تأثیر نظریه ها را در جهان شناسی خود تحدید کنیم. بطور کلی حاصل این بررسی انتقادی شناسایی چند مشکل اساسی است: ارتقای روش ب متافیزیک و جهان بینی. دخالت مبانی غیر علمی و غیرتجربی در شکل گیری رویکرد علمی نوین. خلط توصیف و تبیین. ادعای واقع نمایی علیرغم وجود محدودیتها. خود بسندگی دانش نوین و اکتفاء بشر به علوم تجربی باعث عدم شکل گیری مباحثات جدی فلسفی پیرامون اهمیت ارزش و اولویتهای ... علوم جدید شده است در حالیکه به نظر می رسد این مباحثات و نیز دخالت دادن مفاهیم و آموزه های دینی برای جهت دهی و مدیریت فرایند پژوهش طبیعی ضروری باشد. در واقع جهان بینی دینی بطور غیرمستقیم می تواند در ساختار دانش طبیعی تغییراتی ایجاد کند. همچنان که جهان بینی مادی تا کنون علم تجربی را در قالب خاص کنونیش عرضه کرده است.

نقد کتاب «چنين گفت نيچه»!

یکشنبه بعد از ظهر در سومين جلسه نقد کتاب کانون اندیشه جوان با بررسی کتاب «چنين گفت نيچه» تأليف حجت الاسلام يارعلی کرد فيروزجايی در جمع مؤلف و نقادان جوان در کانون انديشه جوان حضور داشتم. 
و اکنون گزارشی از این نشست را برای علاقه‌مندان به نیچه در ذیل مطرح می کنم!

 نقد كتاب «چنين گفت نيچه» با حضور حجت‌الاسلام يارعلی كرد فيروزجانی مولف كتاب و عضو هيئت علمی دانشگاه باقرالعلوم، حميدرضا محبوبی، روح‌الله كريمی و عمار كلانتری دانشجويان مقطع دكتری فلسفه غرب دانشگاه تهران در سالن كنفرانس كانون انديشه جوان برگزار شد.

دیدگاه‌های عبدالکریم سروش

نقد تئوری آقای دکتر سروش در موضوع جایگاه الفاظ قرآن  

بسم الله الرّحمن الرّحیم 
 

پس از مصاحبة اخیر آقای دکتر سروش با میشل‌هوبینگ خبرنگار بخش عربی رادیو جهانی هلند و طرح نکاتی در مورد قرآن، دوستان عزیز سؤالاتی را مطرح می‌فرمودند که آن سؤالات وسیله‌ای شد تا در راستای جایگاه قرآن و وحي در محدوده‌ای که آقای سروش باب بحث را باز کرده‌اند مطالبی عرض شود و از این طریق إن‌شاءالله باب توجه بیشتر به جایگاه نبی و نبوت و موضوع ربوبیت پروردگار جهت پروریدن کامل بندگان باز گردد.

متن کامل مصاحبه و نقد آیت‌الله سبحانی بر دکتر سروش در آخر این نوشتار آمده است و ما سعی می‌کنیم ابتدا  نکته‌های اصلی گفتگو را طرح کنیم و به طور مختصر تبیین نماییم و آرام‌آرام هرچه جلوتر رفتیم با عمق بیشتری موضوع را بررسی نماییم. نکته‌های اصلی مصاحبه به قرار زیر است

معرفى مكتب تفكيك و نقد ديدگاه اين مكتب در باب ترجمه فلسفه از يونانى به عربى/ حسين مظفري

مؤسس مكتب تفكیک «مرحوم میرزا مهدى اصفهانى» در سده چهاردهم هجرى است، این مکتب بدین انگیزه طراحى و ارائه شده است كه شناخت حقیقت احكام و معارف دینى را به دور از التقاط فلسفى و عرفانى، با شیوه اى دینى ممكن نماید و تأویل ها و تفاسیرى را كه ظواهر شریعت از پذیرش آن ابا دارد، از روند فهم دینى كنار نهد؛ به بیان دیگر، این شیوه براى زدودن آموزه هاى عرفانى و فلسفى و هر آنچه یك معرفت غیر دینى به حساب مى آید، از معرفت هاى اصیل دینى كه در تمام مراحل و مقدمات آن دستورات دینى لحاظ مى شود، ارائه شده است و بر این ادعاست كه با این روش مى توان به حقیقت دینى كه سعادت حقیقى ما در گرو علم به آن است، دست یافت. آنچه در نظام تفكیكى اهمیت ویژه اى دارد و بخش مهمى از منطق تفكیك هم بر آن اساس طراحى شده است. "عقل فطرى" است. این عقل كه در مقابل عقل فلسفى ـ بشرى عنوان مى شود، تعریف و كاركرد خاصى دارد كه روشن شدن آن مى تواند، نظام منطقى تفكیكیان را براى كارِ اجتهادى معلوم سازد، به همین دلیل در قسمت اول به حقیقت عقل فطرى از دیدگاه مكتب تفكیك و كارایى آن را در فهم متون دینى پرداخته می شود و در قسمت دوم نقد و ارزیابى آن خواهد آمد.

پدید آورنده : سیّد محمّد طباطبائی ،